Μεσογειακές εικόνες, Κύπρος

Μεσογειακές Εικόνες
Κείμενο/φωτογραφία: Αχιλλέας Ασκώτης

Ένα νησί μικρό είναι, ένα νησί απόμερο χωρίς άλλη γη κοντά του... ίσως γι’ αυτό η πλάση να το προίκισε με βουνά κ θάλασσες, δάση κ άνυδρο τοπίο, ποτάμια κ παραπόταμους.... Η Κύπρος λοιπόν ή όπως αλλιώς λένε το νησί της Αφροδίτης, έχει αρκετά χαρακτηριστικά, ομοιότητες ακόμα κ κουλτούρα παρόμοια με την Κρήτη. Εκατοντάδες ονόματα έχουν δοθεί μέσα στην ιστορία, παλιά κ νέα, θέλοντας μάλλον να τονίσουν πόσοι κατακτητές έχουν περάσει απ’ εδώ, πόσες κουλτούρες έχουν αντικαταστήσει η μια την άλλη, πόσα ποικίλα έθιμα και παραδόσεις έχει ο τόπος αυτός κ τόσα άλλα που χαρακτηρίζουν μια ανάμεικτη πολυπολιτισμική χώρα.

Ο πρόλογος απλά ήθελε να δείξει ότι στο νησί υπάρχουν αρχαιότητες κ απομεινάρια πολλών πολιτισμών με ιστορία 10.000 χρόνων. Με αυτά τα δεδομένα συνεπάγεται ότι υπάρχουν αρκετά να μάθει κ αρκετά να δει κανείς. Η μεγαλόνησος, όπως αλλιώς την λένε, κρύβει αξιοθέατων όπου ιστορία κ απομεινάρια έχουν να πουν κ να διδάξουν.

Ένα 3ήμερο για να κινηθούμε δυτικά, ένα 3ήμερο για να ξεσκάσουμε, ένα 3ήμερο για να φορτώσουμε μηχανή, να βάλουμε διαδρομή σε GPS κ να νιώσουμε μια ουτοπία ότι τάχα βρισκόμαστε....αλλού. Η μονοτονία είναι ένα χαρακτηριστικό που πρέπει να το σκοτώνουμε, να το αποσβένουμε από το σύστημα μας έτσι τι καλύτερο από ένα μοτοσικλετιστικό 3ήμερο έστω κ στα γνωστά άγνωστα. Αρχές Απρίλη ήτανε, ανοιξιάτικο τοπίο ώστε οπτικά να έχουμε πράσινο κατά μήκος των διαδρομών.

Ξεκινάμε από Λευκωσία κ τραβάμε προς ορεινά, παίρνουμε δρόμο Ε903 κ πριν το Αρεδειού δεξιά για χωριό Κάτω Μονή. Ο δρόμος είναι γεμάτος άπλετα πεδινά κομμάτια ολοπράσινα κ στολισμένα με διάσπαρτους λόφους. Τέρμα του δρόμου κ αριστερά, δρόμος Ε906 για να ανηφορίσουμε την επαρχία Μαραθάσας κ τα χωριά Ξυλιάτος κ Αγ. Μαρίνα Ξυλιάτου. Μετά τα χωριά αυτά ο δρόμος γίνετε δασικός κ το τοπίο ομορφαίνει έντονα. Φιδίσιος δρόμος με άριστη πρόσφυση κ με το τοπίο υπέροχο, κάνει την οδήγηση μαγευτική. Η πρωινή ψύχρα καταφέρνει να αγγίξει τα κορμιά μας αλλά δεν μας ενοχλεί, το τοπίο μας αποζημιώνει και με το παραπάνω. Λίγο πριν το χωριό Λαγουδερά, στα αριστερά του δρόμου βρίσκεται το Ενετικό γεφύρι των Λαγουδερών που αξίζει μιας επίσκεψης/στάσης, υπάρχει κ πινακίδα ώστε δεν το χάνετε. Κ εμείς το ίδιο κάναμε, βγάλαμε τον Thermos με τον ζεστό καφέ κ μέσα σε μια όμορφη φύση παρέα με την πρωινή ψύχρα απολαύσαμε την μικρή μας στάση.

Συνεχίζουμε τον ίδιο χωμάτινο δρόμο για να μας περάσει στην άλλη μεριά του βουνού ανάμεσα σε δασώδη διαδρομή όπου κάποτε ανθισμένες αμυγδαλιές άσπριζαν την φύση όπως επίσης και με υπέροχες θέες από ψηλά.  Η χωμάτινη αυτή διαδρομή τελειώνει στην αρχαία εκκλησιά του Τιμίου Σταυρού του Αγιασμάτι. Μια υπέροχη εκκλησιά του 15^ου αιώνα κάτω υπό την αιγίδα της Ουνέσκο κ άρρηκτα δεμένη με την άλωση της Κωνσταντινούπολης, ένας μύθος λέει. 
Από δω μπήκαμε στην περιοχή Πιτσιλιάς γνωστή για τα υπέροχα αλλαντικά της αλλά κ τα υπέροχα παραδοσιακά χωριά. Το υψόμετρο ανεβαίνει καθώς περνούμε τα χωριά Πλατανιστάσα, την υπέροχη Άλωνα, Φτερικούδι, τον γραφικότατο Ασκά (η καταγωγή μου) κ το χωριό αγωνιστών ΕΟΚΑ Παλαιχώρι. Από Παλαιχώρι μπαίνουμε για λίγο κ πάλι στον Ε903 μέχρι την έξοδο για χωριό Συκόπετρα. Δρόμος ξεχασμένος αλλά καθόλου βαρετός, τα μάτια μας είχανε να δουν κάτι, ψηλοί βράχοι στα δεξιά μας κ βλάστηση στα αριστερά μας έδινε αυτό το κάτι στο οπτικό μας πεδίο. Από Αραπακά αριστερά για F112 προς Επταγώνια κ μετά νότια για Ε109. Διαπερνάμε τα χωριά Κελλάκι σε μια  όμορφη διαδρομή κ φτάνουμε Παρεκκλησιά,  σχεδόν φτάσαμε θάλασσα.

Σκοπός μας είναι επισκέψεις σε πολύ σημαντικά αρχαιολογικά μέρη πριν κ μετά την πόλη της Λεμεσού, βέβαια αφήσαμε πίσω τον αρχαιότερο οικισμό της Κύπρου, την Χοιροκοιτία που βρίσκεται αρκετά πριν την Λεμεσό προς Λευκωσία. Πήραμε τον παραλιακό δρόμο όπου βρίσκονται τα λιγοστά απομεινάρια της αρχαίας πόλης της Αμαθούντας.

[ Η Αμαθούντα υπήρξε ένα από τα 12 βασίλεια της Κύπρου, τον 12^ο αιώνα π.Χ μέχρι το 312 π.Χ. . Η μυθολογία λέει ότι πρωτοκατοικήθηκε από ένα γιο του Ηρακλή, τον Άμαθο. Άλλη εκδοχή λέει ότι πήρε το όνομα της από την Αμαθούσα, μητέρα του βασιλειά Κινύρα της Πάφου. Επίσης η μυθολογία γράφει ότι ο Θησέας έφερε την Αριάδνη στην Αμαθούντα όταν ξέφυγε από τον λαβύρινθο. Στην πόλη λατρευόταν η θεά Αφροδίτη όπου υπήρχε κ ναός. Εδώ γεννήθηκε το 539 μ.Χ.  ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμονας που χρίστηκε πατριάρχης Αλεξανδρείας. ]   


   

Αφήνουμε την Αμαθούντα κ συνεχίζουμε παραλιακά διαμέσου της Λεμεσού για επόμενη επίσκεψη στο υπέροχο Κούριο. Ο παραλιακός δρόμος δίπλα από την γαλάζια θάλασσα κ παρόλο που ήταν αρχές Απρίλη, κάτι μας ωθούσε για ένα μπάνιο που βέβαια δεν κάναμε. Στο τέλος του παραλιακού δρόμου το κάστρο της Λεμεσού κ η αναπαλαιωμένη παλιά πόλη  με πάμπολλα καφέ κ χώρους για κάθε γούστο αλλά εμείς συνεχίζουμε χωρίς να ενδώσουμε στον πειρασμό να καθίσουμε σ’αυτό το όμορφο παραδοσιακό σκηνικό.

Οδεύοντας λοιπόν προς Κούριο, ο δευτερεύων δρόμος σε περνά από χωριό Ερήμη, στο οποίο βρίσκεται ένα αναπαλαιωμένο σπίτι όπου στεγάζεται το μουσείο του κρασιού. Στο χώρο που είναι κτισμένο το μουσείο βρέθηκαν τα αρχαιότερα απομεινάρια κρασιού στην Κύπρο που έχουν ηλικία 5.000 χρονών. Υπέροχο το μουσείο που το είχαμε επισκεφθεί λίγα χρόνια πριν κ αξίζει επίσκεψης ανεπιφύλακτα. Εμείς συνεχίζουμε την διαδρομή, δρόμος Β6, για να φτάσουμε στο Κούριο το όποιο είναι κτισμένο σ’ ένα πλατύ ψηλό λόφο με υπέροχη θέα της νότιας ακτογραμμής του νησιού. Παρκάρουμε, πληρώνουμε είσοδο κ βουρ για αναγνώριση του αρχαιολογικού χώρου.

[ Ο χώρος εδώ πρωτοκατοικήθηκε την Νεολιθική εποχή (4500 – 3800 π.Χ.). Οι Ηρόδοτος κ Στράβωνας αναφέρουν στα γραπτά τους ότι το Κούριο ήταν αποικία των Αργείων. Ένα από τα βασίλεια της Κύπρου, το Κούριο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο  σ’όλο το ιστορικό φάσμα της Κύπρου. (πληροφοριακά βοήθησε τον Μ. Αλέξανδρο στην κατάκτηση της Τύρου -σημερινός Λίβανος- κ πολέμησε μαζί με την συμμαχία των Κυπριακών βασιλείων εναντίον των Περσών). Σεισμοί το μισοκατάστρεψε κ τα υφιστάμενα κτίρια, ναοί, θέατρο κ.λ.π. ανήκουν στην Ελληνιστική περίοδο. Μεταξύ άλλων, στο αρχαίο Κούριο σώζονται το υπέροχο θέατρο με την πανέμορφη του θέα προς την θάλασσα, τα ρωμαϊκά μπάνια, η αγορά, το σπίτι του Αχιλλέα με μωσαϊκά απεικονίζοντας την μητέρα του Θέτιδα να τον κάνει μπάνιο, το σπίτι των Μονομάχων, το Νυμφαίων, το σπίτι του Ευστόλιου, τμήμα του Επισκοπικού Ναού του Κουρίου κ.α. ]    

Σίγουρα σπαταλήσαμε ώρα στην περιδιάβαση μας αλλά κ απολαύσαμε την θέα που προσφέρει ο χώρος. Λίγο παραπέρα βρίσκεται κ το στάδιο του Κουρίου αλλά δεν αξίζει επίσκεψης. Ακόμα λίγο πιο πέρα, βρίσκεται το ιερό του Απόλλωνα Υλάτη.... χώρος που σίγουρα πρέπει να επισκεφθεί κανείς. Κτισμένο σχεδόν 2 χλμ απόστασης από το Κούριο, ο ναός πρωτοκτίστηκε τον 8^ο αιώνα π.Χ. προς τιμή του θεού Απόλλωνα. Ο ναός του Απόλλωνα κτισμένος κ αυτός σε μια ιδιαίτερη τοποθεσία που παρέχει άπλετη θέα στα γαλάζια νερά της Μεσογείου. Κ εδώ χρειάστηκε λίγη ώρα για να περιεργαστούμε κ να απολαύσουμε τον χώρο, όσο από φωτογραφικό υλικό....ασταμάτητα λειτουργούσε η φωτογραφική μας.

Συνεχίζουμε την διαδρομή κατά μήκος του δευτερεύοντα δρόμου Β6, ανιαρός ο αυτοκινητόδρομος,  η ώρα περασμένη για μεσημεριανό καθώς τα στομαχάκια μας μας προειδοποιούσαν κ στάση στον ορμίσκο/κόλπο του Πισσουρίου, υπάρχει κ το χωριό Πισσούρι λίγα χλμ παρακάτω πάνω σ’ένα λόφο σε ωραίο παραδοσιακό ρυθμό κτισμένο. Ο κόλπος του Πισσουρίου μέρος με πολλές παροχές για μπάνιο, θαλάσσια σπορ, διαφόρων ειδών διαμονών κ εμείς την αράξαμε σε ταβερνάκι με θέα την ακτή. Βέβαια εδώ το ψάρι ακριβοπληρώνεται σάμπως κ εισάγεται από βόρειο θάλασσα αλλά δεν παύει να είναι απλά νοστιμότατο. Μπυρίτσα, ψαράκι με μπόλικα συνοδευτικά/μεζεδάκια κ με αυτή την θέα.... η καρδιά ευφραίνεται.

Ο ίδιος δρόμος προς Πάφο καθώς το απογευματάκι μπαίνει στην ατμόσφαιρα. Πολύ σύντομα αρχίσαμε να ανεβοκατεβαίνουμε λόφους κ δίπλα ακριβώς από την ακτογραμμή κ στο τσακ, η άπλετη θέα της θάλασσας με την Πέτρα του Ρωμιού να δεσπόζει. Στα αριστερά του δρόμου υπάρχει σημείο θέας προς την πέτρα κ συνιστάται για φωτογράφιση ειδικότερα αργά το απόγευμα με την δύση του ηλίου να δίνει υπέροχες κίτρινο-πορτοκαλιές αποχρώσεις.

[ Ιστορικά τώρα, εννοώ μυθολογικά....η Γαία ζήτησε από τον γιο της τον Κρόνο, να σακατέψει τον πατέρα του, τον Ουρανό. Αυτός ο άτιμος λοιπόν του έκοψε τους όρχεις κ τους πέταξε στην θάλασσα. Τώρα, τοπικός μύθος λέει ότι ο βράχος είναι μέρος του κάτω κορμιού του Ουρανού που έκοψε ο Κρόνος. Εδώ λέγεται ότι γεννήθηκε η θεά Αφροδίτη μέσα από τους αφρούς της θάλασσας, βέβαια την τοποθεσία γέννησης της Αφροδίτης διεκδικώ κ το νησί Κύθηρα νότια της Πελοποννήσου. ]

Απολαύσαμε την θέα κ ξανά καβάλα για την συνέχεια μας προς Πάφο ανάμεσα σ΄’ένα υπέροχο φιδίσιο δρόμο με παρέα την θάλασσα. Εκεί που ο δρόμος αφήνει τα γαλάζια νερά κ σε λίγα χλμ απόστασης, στα δεξιά μας το χωριό Κούκλια με την Παλαίπαφο να δεσπόζει επιβλητικά. Η Παλαίπαφος με τον αρχαιολογικό της χώρο έχει διαδραματίσει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην όλη ιστορία της επαρχίας Πάφου η οποία τελεί ολόκληρη, κ όχι κομμάτι κομμάτι, κάτω υπό την προστασία της Ουνέσκο.

[ Η Παλαίπαφος υπήρξε  επί Χαλκολιθικής εποχής, 3900 – 2500 π.Χ., χώρος λατρείας της Θεάς της Γονιμότητας. Ιστορικά κ πάλι, ίσως γι’αυτό να λέγεται ότι η θεά Αφροδίτη γεννήθηκε πολύ κοντά στην Παλαίπαφο, αφού μάλλον η λατρεία της Θεάς Αφροδίτης είχε κάποια σχέση με την λατρεία της θεάς της Γονιμότητας, όπου ξεκίνησε από την αρχαία Πάφο. Η ιστορία της Παλαίπαφου μεγάλη κ σίγουρα δεν μπορώ να την βάλω εδώ όλη. ]

Η μικρή Πάφος μας υποδέχεται, άμεσα στο λιμανάκι της για καφέ. Το Μεσαιωνικό κάστρο έντονα δεσπόζει στο χώρο του μικρού λιμανιού κ ακριβώς πίσω από τα cafe/εστιατόρια βρίσκεται ίσως κ ο πιο σημαντικός αρχαιολογικός χώρος του νησιού. Καφές κ ξεκούραση σε όμορφο γραφικό φόντο πριν μπούμε στον αρχαιολογικό χώρο της Πάφου.

[ Ο αρχαιολογικός χώρος με μωσαϊκά που μετρούν 16 αιώνες ζωής, το σπίτι του Διόνυσου, το σπίτι του Θησέα, η Ρωμαϊκή αγορά, το θέατρο, ο ναός του Ασκληπιού, υπέροχα μωσαϊκά κ τόσα άλλα να δεις στον χώρο.  Η Πάφος είναι ζωντανή από Νεολιθικής εποχής και υπήρξε το κέντρο λατρείας της Αφροδίτης κ προ-Ελληνιστικών λατρειών των θεών της γονιμότητας. Η νέα Πάφος, μύθος μας λέει ότι κτίστηκε από τον Αγαπήνορα –σύμφωνα με τον Παυσανία- αρχηγό των Αρκάδων στον Τρωικό πόλεμο, όπου στην επιστροφή του μια κακοκαιρία τον ανάγκασε να αφήσει τον στόλο κ να καταλήξει στην τωρινή Πάφο. ]

Αφήνουμε τον γεμάτο με χιλιάδες μύθους κ ιστορικά ντοκουμέντα αρχαιολογικό χώρο, για να πάρουμε τον άλλο παραλιακό δρόμο, Ε701, για μια σύντομη επίσκεψη στους τάφους των Βασιλέων σε μια απόσταση μερικών χλμ.

[ Υπόγειοι τάφοι που χρονολογούνται από τον 4^ο αιώνα π.Χ., μια νεκρόπολης πολύ κοντά στην ακτογραμμή. Οι υπόγειοι αυτοί τάφοι είναι σκαμμένοι σε βράχους δημιουργώντας ένα απίθανο θέαμα ενώ  τα υπόγεια σκάμματα στηρίζονται σε κολώνες Δωρικού ρυθμού δίνοντας απίθανες οπτικές εικόνες. Εδώ θάφτηκαν Πάφιοι αριστοκράτες αλλά ποτέ Βασιλιάδες. Επίσης έθιμο τότε ήταν να θάβουν τους νεκρούς στολίζοντας τον τάφο με αμφορείς από την Ρόδο. ]

Κίτρινο χρώμα καλύπτει τον δυτικό ορίζοντα πάνω από την θάλασσα καθώς οδηγούμε τους δρόμους Ε701 κ Ε709 μέσω των χωριών Πέγεια, Κάθηκας, Αρόδες, Ίνια κ Δρούσια. Ωραία άσφαλτος κ απολαμβάνουμε την οδήγηση μέσα στο πράσινο κ γεμάτο με κάθε λογής βλάστηση της Ανοιξιάτικης εποχής με  προορισμό μας το μικρό μοτέλ στο αναπαλαιωμένο μικρό λιμανάκι στο Λατσί. Γνωστός μας ο ιδιοκτήτης κ σίγουρα δωμάτιο με θέα τη θάλασσα καθώς πλέον η νύκτα έμπαινε για τα καλά. Ήσυχο βραδάκι εκεί στον μώλο με λιγοστούς θαμώνες λόγω χαμηλής περιόδου κ η απόλαυση στα μέγιστα... το κρύο της βραδιάς έκανε την νύκτα δεμένη με το όλο σκηνικό να φαντάζει μαγική.

Επόμενο πρωί με συννεφιά, πρωινό στον μώλο με τις βάρκες για φόντο, σίγουρα θα θέλαμε να μείνουμε περισσότερο αλλά διαδρομές μας περίμεναν... τι κρίμα. Δίπλα από Λατσί είναι κ τα λουτρά της Αφροδίτης, μύθοι λένε ότι η θεά ερχόταν εδώ κ λουζόταν με τον αγαπημένο της Άδωνη. Κ εκεί στα λουτρά είναι η αρχή της χερσονήσου του Ακάμα, ένα προστατευμένο πάρκο με υπέροχες κακοτράχαλες χωμάτινες διαδρομές αλλά κ παρθένα φύση, όσο από τοπία – κ αυτά απλά υπέροχα κ μοναδικά. Μέσα στην χερσόνησο υπάρχουν κ λίγα ερείπια ξωκλησιών, ερείπια του σπιτιού της Ρήγαινας κ ένα παρατηρητήριο του Β΄ ΠΠ. Η πιο γνωστή παραλία είναι η Φοντάνα Αμορόζα με γαλάζια κρυστάλλινα νερά κ παχιά ξανθή άμμο στον πάτο της.

Εμείς όμως τραβάμε ανατολικά κ ακολουθούμε την βόρεια ακτογραμμή, δρόμο Ε704. Ο δρόμος κάποτε ακολουθεί πιστά τα αμμώδη παράλια με μερικά μόνο μέτρα απόσταση κ κάποτε διαπερνά χωριά κ λόφους. Αριστερά η θάλασσα κ δεξιά οι πρόποδες του Τροόδους χαρίζουν υπέροχες  εικόνες ομορφιάς τοπίου. Μέχρι το χωριό Παχύαμμος ο δρόμος παραλιακός, μετά παίρνει υψόμετρο κ μπαίνει σε μια δασώδη διαδρομή ώστε να αποφυγή τα σημείο «Κόκκινα» που το κατέχουν τα κατοχικά στρατεύματα. Η διαδρομή περνά κ από το εγκαταλειμμένο χωριό Αλεύκα, όλη η διαδρομή πολύ όμορφη κ σε διάφορα σημεία δίνει μαγευτικές θέες λόγω του υψομέτρου. Φτάνουμε στο μεγάλο χωριό Κάτω Πύργος για επίσκεψη σε καφενείο φίλων. Εδώ είναι κ τα λεγόμενα «σύνορα» ή καλύτερα οδοφράγματα, αφού σε 1 χλμ από Πύργο μπαίνεις στα κατεχόμενα μέρη μας στην περιοχή Τυλληρίας. Καθίσαμε, ήπιαμε το καφεδάκι μας, τα είπαμε με τους φίλους κ παίρνουμε το πέρασμα του Σελέμανι για ορεινές διαδρομές. Ένα πανέμορφο πέρασμα κ ειδικότερα αυτή την εποχή με την πλάση ανθισμένη μέσα σένα καταπράσινο πυκνό δάσος κ με παρέα ένα υπέροχο ασφαλτοστρωμένο φιδίσιο δρόμο με τον ομώνυμο ποταμό να τρέχει δίπλα μας. Χαμηλές ταχύτητες για απόλαυση της όλης διαδρομής κ με στάσεις για φώτο αρκετές. Σε λίγο το πέρασμα τελειώνει κ το υψόμετρο ανεβαίνει σε δασώδες σκηνικό. Κ στο αναπάντεχο ένα εκκλησάκι, ο Αγ. Ονούφριος, αναπαλαιωμένο κ αυτό δίνοντας μια επιπλέον αίγλη στην περιοχή. Επιλέγουμε κατεύθυνση γα χωριό Κάμπος. Ένα χωριουδάκι απόμερο  αλλά με μια υπέροχη πλατεία για καφέ κ πάλι. Τα πανύψηλα δέντρα κ ο χαρακτήρας της πλατείας δημιουργούν μια όμορφη στάση. Εδώ σερβίρονται πολλών ειδών γλυκά του κουταλιού κ εμείς σίγουρα τσακίσαμε 2-3 είδη...για να δούμε πιο αξίζει περισσότερο ρε παιδιά.

Προς μοναστήρι του Κύκκου, Ε912, κ μετά από μοναστήρι μπαίνουμε στα δεξιά σε μια ολοπράσινη διαδρομή ανάμεσα σε βουνοκορφές για Μηλικούρι, ένα χωριό των 4 κατοίκων αλλά κ αυτό απόμερο κ δύσβατο με κοντινότερο σημείο πολιτισμού σε 1 ώρας οδήγηση. Εδώ δεν σταματάμε γιατί το μεσημέρι μας βρήκε για τα καλά. Βγαίνοντας από Μηλικούρι μπαίνουμε σε χωμάτινη διαδρομή των 14 χλμ, ίσως μια από της καλύτερες διαδρομές του νησιού με απέραντη πυκνή φύση με τον μικρό ποταμό Πλατύ να ακολουθά την διαδρομή. Ειδικότερα τέλος Νοεμβρίου η διαδρομή είναι γεμάτη πεσμένα κίτρινα φύλλα και αυτό την κάνει μοναδική. Απολαμβάνουμε τα μέγιστα, η διαδρομή κ η άπλετη φύση έδιναν ρέστα. Βρίσκουμε ένα άνοιγμα κ σταματάμε να φάμε τα σάντουιτς που μας ετοίμασαν το πρωί στο μικρό ξενοδοχείο. Όταν σταματούσαμε να μασουλάμε, ακούγαμε το νερό να τρέχει, πουλιά να κελαηδούν κ .... τίποτα άλλο. Σιγή παντού, μόνο τα μάτια μας τριγυρνούσαν γυρεύοντας οπτικές εικόνες που να έδεναν με την όλη μαγεία του χώρου, του τόπου.... της στιγμής.

Στο τέλος της διαδρομής, αριστερά κ σε 2-3 χλμ συναντάμε το Ενετικό γεφύρι της Ελιάς. Στέκεται αγέρωχα εδώ κ αιώνες πάνω από τον ποταμό Φοινικιώτη σε μια όμορφη πλάση. Πίσω απ’τόν ίδιο δρόμο κ σε 3-4 χλμ το γεφύρι του Τσελεφού. Το γνωστότερο Ενετικό γεφύρι της Κύπρου κ το πιο μεγάλο. Υπέροχη φύση το περιτριγυρίζει, πυκνό δάσος το μαγεύει κ ο ποταμός Διάριζος το διαπερνά. Αυτά τα γεφύρια ένωναν τότε τα κοντινά χωριά ακόμα κ την Λευκωσία με την επαρχία κ πόλη της  Πάφου.

Ίδιος δρόμος για χωριό Αγ.Νικόλαος κ με προορισμό το διπλανό χωριό Άρσος για διανυκτέρευση σε αγροτουριστικό σπίτι. Το χωριό υπέροχο, γεμάτο παλιά αναπαλαιωμένα σπίτια περασμένων αιώνων, τα σοκάκια του πανέμορφα κ όλο παραδοσιακό χαρακτήρα. Βρίσκουμε την διαμονή μας, αδειάζουμε μπαγκαζιέρες κ έξω για περπατητό τουρ του χωριού. Το Άρσος γνωστό κρασοχώρι εδώ κ αιώνες κτισμένο σε πλαγιά του βουνού της Λαόνας σε υψόμετρο 1100 μέτρα. Το όνομα του το πήρε από 2 μύθους όπως λέει η παράδοση. Η 1^η λέει ότι το πήρε από το ιερό άλσος της θεάς Αφροδίτης κ η 2^η από τις 4 πόλεις που έκτισε εδώ ο Πτολεμαίος Φιλάδελφος προς τιμή της Αρσινόης. Εμείς σιμά με τους μύθους κ έθιμα να θρύβουν περπατάμε τα στενοσόκακα φωτογραφίζοντας τα πάντα. Το βαθύ δειλινό μας βρίσκει αγάλι αγάλι να ζούμε το παραδοσιακό χωριό μέχρι που έφτασε η ώρα για επιστροφή στην αποψινή μας εστία, στο μικρό μας σπιτάκι πλούσια διακοσμημένο με παραδοσιακά είδη άλλων εποχών.

Τρίτη μέρα κ πρωινό στην πλακόστρωτη εσωτερική αυλή του σπιτιού, μας είχαν βάλει σε μικρό ψυγείο τυριά, αυγά, ντομάτες, ελιές, ψωμί κ μαρμελάδες – αράξαμε φαγώσιμα κ τους εαυτούς μας στην αυλή κ με την πρωινή καταχνιά να γεμίζει την ατμόσφαιρα...  κ καταναλώνουμε όλα τα εδέσματα που σίγουρα τα περισσότερα είναι ντόπιας παραγωγής.

Φόρτωμα κ αργά αργά οδηγούμε μέσα στο πρωί σε φιδίσιο δρόμο καθώς ο ήλιος προσπαθεί να βγει από την συννεφιά, για Αγ. Νικόλαο κ γεφύρι του Τσελεφού πάλι. Περνάμε πάνω από τον ποταμό Διάριζο στο γεφύρι του Τσελεφού για χωμάτινη διαδρομή προς Ενετικό γεφύρι  Ρούδια. Δασώδης διαδρομή κ με κομμάτια λάσπης που δεν μας πολύ-δυσκόλεψαν και ταυτόχρονα η ψύχρα τσιμπά. Οδηγάμε για καμιά 15 χλμ μέσα σε παρθένα δάση όταν φτάνουμε τελικά στο γεφύρι. Το γεφύρι  Ρούδια είναι κτισμένο σε μια «όαση», πνιγμένο κ αγκαλιασμένο πλήρως από την μητέρα φύση, μ’έναν χείμαρρο να τον διαπερνά (Ξερός ποταμός). Καθίσαμε εκεί κ πήραμε ακόμη ένα καφεδάκι, αυτή την φορά δεν μασουλούσαμε έτσι ακούγαμε την φύση να ¨σιγό-τραγουδάει¨.

Η χωμάτινη διαδρομή συνεχίζει με το ίδιο μοτίβο μέχρι το τέλος όπου μας βρίσκει να εισερχόμαστε στο μεγάλο μεικτό εγκαταλειμμένο χωριό της Βρέτσιας. Ακόμα είναι υπαρκτά τα σημάδια ζωής εδώ παρόλα τα χρόνια της εγκατάλειψης. Μια μικρή στάση για να περιεργαστούμε το χωριό αυτό, αναγκαία. Αυτό που πρόσεξα, ίσως λόγω του μεγέθους του, πολλά απομεινάρια του είναι σε καλή σχετικά κατάσταση, δεν είναι όπως άλλα που είναι σχεδόν ολοκληρωτικά καταστρεμμένα. Εάν είχαμε χρόνο θα ήθελα να το έψαχνα περισσότερο αλλά δεν....

Μετά βρίσκουμε τα χωριά Κοιλίνια κ Γαλαταριά κ παρόλη την σχετικά απόμερη τους τοποθεσία, ήταν πολύ ζωντανά κ όλο ζωή. Φτάνουμε στο κύριο κόμβο κ δρόμο Ε606 κ αμέσως αριστερά για το παλιό χωριό Πενταλιά (υπάρχει κ νέο σαν κατηφορίζεις τον Ε606.) Απ’εδώ για αναπαλαιωμένο μοναστήρι του Σίντη. Από το χωριό είναι μια κατάβαση στην κοιλάδα του Ξερού ποταμού της τάξης των 7 χλμ. Η θέα καθώς κατεβαίνεις υπέροχη, το είπαμε, είναι αρχή της Άνοιξης κ όλα είναι καταπράσινα κ ζωντανά. Κατεβαίνουμε τον μικρό δρόμο μέχρι να φτάσουμε κάτω στην κοιλάδα. Το μικρό μοναστηριακό συγκρότημα κείτεται εκεί μόνο του στην μέση του πουθενά σ’ένα ειδυλλιακό χώρο θα’λέγα. Παρκάρουμε στην μπροστινή είσοδο κ αμέσως είναι ορατό ότι ο χώρος είναι πολύ πιο ενδιαφέρων απ’όσο φαίνεται από μακρύτερα. Το περπατάμε κ ανοίγουμε όλες τις πόρτες της μονής που βρίσκουμε, μπαίνουμε σ’ όλα τα κελιά των μοναχών, τους στάβλους, την κουζίνα....παντού. Η μικρή εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία έχει σημάδια ότι λειτουργεί.

[ Η Παναγιά του Σίντη ήταν χώρος ιδιόκτητος τον 14^ο αιώνα κ μετά αγοράστηκε από την εκκλησία. Κτίσμα του 16^ου αιώνα, η Μονή γιατί το παλαιότερο χειρόγραφο που την αναφέρει ήταν αυτού του αιώνα ενώ άλλες πληροφορίες για το μοναστήρι δεν βρέθηκαν ποτέ κ οι πληροφορίες λιγοστές. Το όνομα Σίντη δόθηκε από το διπλανό ομώνυμο αρνάκι νερού, η λέξη έχει Ομηρική καταγωγή κ σημαίνει βλάπτω/καταστρέφω. Μετά την αναπαλαίωση του το 1997, κέρδισε το ευρωπαϊκό βραβείο Europa Nostra. ]

Βγαίνουμε κ πάλι στο χωριό Πενταλιά κ δρόμο Ε606 με νότια κατεύθυνση, λίγο παρακάτω αριστερά για Αγ. Μαρίνα κ να διαπεράσουμε την κοιλάδα με κατεύθυνση προς χωριό Κελοκέδαρα. Πολύ όμορφη διαδρομή  με δασώδη σκηνικό, φιδίσιο δρόμο κ ανοικτές στροφές. Από Κελοκέδαρα προς Τραχυπέδουλα. Τέλος του δρόμου ενώνεται με τον F616 στην κοιλάδα του Διαρίζου ποταμού κ αριστερά προς Κιδάσι. Εδώ θα περάσουμε τους βράχους των Χασαμπουλιών. Εδώ δρούσαν τέλος του 19^ου αιώνα τα αδέλφια Χασαμπουλήδες κ λήστευαν περαστικούς κ καραβάνια. Συνεχίζουμε για το μικρό χωριό Κιδάσι όπου ένα μικρό χαριτωμένο καφενεδάκι μας προκαλεί για στάση το οποίο κάνουμε. Κ αυτό χωριό της εγκατάλειψης λόγω του πολέμου το 1974, τώρα κατοικείται από 1-2 οικογένειες μόνο.

Ο ήλιος είναι καλά βαλμένος στον ουρανό κ η θερμοκρασία γύρω στους 16-17 βαθμούς καθώς οδεύουμε κ πάλι. Μόλις έξω από Κιδάσι με βορεινή κατεύθυνση μπαίνουμε δεξιά για Γεροβάσα κ Τρόζενα. Το υψόμετρο ανεβαίνει και σε λίγο στα δεξιά μας τα απομεινάρια του χωριού Γεροβάσα, ένας μικρός χωματόδρομος μας αφήνει να φτάσουμε στην καρδιά του χωριού. Είναι σχεδόν σε πλήρη αποσύνθεση τα σπιτάκια, περπατάμε λιγάκι ανάμεσα στα διάσπαρτα κτίσματα του χωριού για να δούμε από κοντά την όλη εγκατάλειψη κ ερήμωση.

Συνεχίζουμε να ανηφορίζουμε, μια σιδερένια γέφυρα με ξύλινες δοκούς σαν οδόστρωμα κτισμένη την δεκαετία του ’50 μας περνά στην άλλη μεριά του μικρού φαραγγιού κ πολύ σύντομα το χωριό Τρόζενα. Κ αυτό ερειπωμένο αλλά σε μια εξέχουσα θέση βαλμένο, βλέπει την κοιλάδα του Διαρίζου ποταμού. Μικρό χωριό κ σε 15 λεπτά περιήγησης ανάμεσα στα φαντάσματα του παρελθόντος, οδεύουμε για την εκκλησία του χωριού που βρίσκεται λίγο έξω από το χωριό κ αυτό με την ίδια θέα του χωριού. Το εκκλησάκι του Αγ. Γεωργίου πολύ συντηρημένο, άξιο για φωτογράφηση. Δίπλα του ένα μικρό κοιμητήριο με 5-6 τάφους μόνο, ο πιο πρόσφατος θάνατος ήταν δεκαετία του ΄80. Ακούμε ήχο κινητήρα, ένα αυτοκίνητο έρχεται κ σταματά στο μικρό προαύλιο. Χαιρετιόμαστε κ ένας μεσήλικας λυγερός άνδρας μπαίνει στην εκκλησιά. Τον ακολουθούμε κ αρχίζω να κάνω τυπικές ερωτήσεις, αλλά  τα λιγοστά που μπορέσαμε να μάθουμε από τον λιγομίλητο αυτό άνθρωπο είναι ότι το χωριό ήταν Ελληνικό κ ο τελευταίος κάτοικος έφυγε πριν 25 χρόνια. Άλλες ιστορίες, μύθους ή πληροφορίες δεν ήταν εφικτό να πάρουμε δυστυχώς.

Συνεχίζουμε να ανηφορίζουμε κ φτάνουμε στον δρόμο F612 μεταξύ Δωράς κ Μαλιάς. Εδώ η περιοχή είναι γεμάτη με κρασοχώρια κ ονομάζεται επίσης περιοχή της Κουμανδαρίας (γλυκό κόκκινο κρασί που το έφτιαχναν οι ιππότες που διέμεναν τότε στο νησί, 1000-1500 χρόνια πριν). Τα χωριά Βάσα Κοιλανίου, Όμοδος, Λόφου, Κοιλάνι, Βουνί, Λάνια όπως κ άλλα, είναι όλα αναπαλαιωμένα με πέτρα, ξύλο κ σίδηρο σε μια καθαρά παραδοσιακή αρχιτεκτονική κ όλα είναι άξια επίσκεψης. Πολλά από αυτά έχουν τα δικά τους μικρά μουσεία (Βυζαντινά, κρασιού, ζηβανία κ.λ.π.), μικρά μονοπάτια της φύσης, αγροτουριστικά καταλύματα, εκκλησιές κ ξωκλήσια πολλών αιώνων, εστιατόρια με ντόπιο φαγητό (κάποια τσούζουν στην τιμή λιγάκι) κ παραδοσιακούς καφενέδες. Αξίζει πολύ να τα περπατήσεις, να δεις την ομορφιά τους από κοντά, να καθίσεις στον καφενέ, να σε ρωτήσουν οι ντόπιοι από πού είσαι, να μάθεις από αυτούς περί των χωριών τους.....η γραφικότητα στο απώτερο της σημείο.

Εμείς τραβάμε τον Ε601 για Όμοδος, Ε801 για Καρβουνά, κατηφορίσαμε τον Β9 προς Λευκωσία κ μπήκαμε δεξιά για Σπήλια. Αλλάξαμε με τον F929 για Αγ. Ειρήνη κ Κανναβιού. Η διαδρομή μέχρι την έξοδο για F980 για Αγ. Μαρίνα Ξυλιάτου, είναι σένα δασώδες πανέμορφο τοπίο που αξίζει ανεπιφύλακτα να κάνει κανείς. Γυρισμός μέσω Ορούντας, Περιστερώνας κ Ακακίου.

Ένα 3ήμερο όλο επισκέψεις, γνωριμίες με σχετικά νέους χώρους που είχε τον σκοπό του. Σκοπός του ήταν καθαρά να βγούμε από τις ναφθαλίνες, δυστυχώς δεν ζούμε σε μεγάλη χώρα με άπλετες επιλογές προορισμών άρα πρέπει να σπάζουμε την μονοτονία με κάποιο τρόπο μέχρι το μεγάλο καλοκαιρινό ταξίδι εξωτερικού. Η χώρα μας, το νησί μας, χαίρει αρκετών ενδιαφερόντων τοποθεσιών κ φυσικού πλούτου όπως επίσης κ πλούσιας ιστορίας. Όσο από κατάλοιπα κατακτητών.... είμαστε απλά υπερπλήρεις. Επόμενο δεδομένο, πρέπει πρώτα να γνωρίζουμε τα χαρακτηριστικά κ το τι έχει να προσφέρει η χώρα καταγωγής μας πριν ακόμα να αρχίσουμε να σκάμε μύτη, αυτό είναι πολύ βασικό. Ουκ ολίγες φορές ρωτούσα φίλους απ’άλλες χώρες για χώρους δικούς τους κ δεν ήξεραν απολύτως τίποτα. Σαν άνθρωποι που αρεσκόμαστε να ταξιδεύουμε, να μαθαίνουμε, να βλέπουμε νέα μέρη, είναι πολύ βασικό να γνωρίζουμε τι υπάρχει διαθέσιμο στην δική μας πατρίδα....κ ειδικότερα σ’ένα μικρό νησί όπως η Κύπρος.

Ταξιδέψτε τους δρόμους του Μπλε Πλανήτη.....!!!!!

ΣΗΜ: όποιος θέλει περισσότερες πληροφορίες ή διαδρομές ή οτιδήποτε άλλο σχετικά με Κύπρο, ας επικοινωνήσει με το ημέηλ  aaskotis@yahoo.com

  

Απρίλιος 2015, 
Αχιλλέας & Σούλη

R1150GS

Related Items Μοτο-ταξιδιωτικά Μοτο-ταξιδιωτικά Εξωτερικού