MOTOtaxidiotis: Τυνησία, 3ο μέρος

Κείμενο/φωτογραφίες:Δημήτρης Κατσούλας

Έρημος Σαχάρα.

Αφήνοντας πίσω μας εκείνο το πρωινό την Ντούζ, το ρολόι της μοτοσυκλέτας έδειχνε 09:00 και η θερμοκρασία ήδη φλερτάριζε τους 30 βαθμούς Κελσίου! Προορισμός μας το Εθνικό πάρκο Jebil στο μακρινό νότο της χώρας, εκεί όπου απλώνεται η ξακουστή όαση Κσάρ Γκιλάν (Ksar Ghilane). Πρόκειται για τη νοτιότερη όαση της Τυνησίας, μια ακόμα μια πύλη εισόδου στην έρημο Σαχάρα, που απέχει 140 χλμ. από την Ντούζ.

Η πρόσβαση στην όαση Κσάρ Γκιλάν έγινε μέσω του ασφαλτοστρωμένου δρόμου C211. Οι ατελείωτες ευθείς και η απεραντοσύνη της ερήμου μας προκαλούσαν μοναδικά συναισθήματα , νιώθαμε απίστευτο δέος αντικρίζοντας το απόλυτο «τίποτα». Μόνο μερικά κοπάδια με καμήλες συντρόφευαν την μοναχική πορεία της μοτοσικλέτας προς την όαση, ενώ η κίνηση στον C211 ήταν μηδενική - μόνο δύο τεράστια τζιπ μάς προσπέρασαν καθοδόν .

Μπαίνοντας στον οικισμό της όασης, ένα παχύ στρώμα άμμου είχε καλύψει το οδόστρωμα δυσκολεύοντας την οδήγηση των μοτοσυκλετών. Ένας ντόπιος κτηνοτρόφος μάς ενημέρωσε ότι ο δρόμος που κατέληγε στο κέντρο της όασης ήταν σκεπασμένος όλος με άμμο, μια διαδρομή περίπου 3 χλμ. Προς στιγμή απογοητεύτηκα, αλλά μετά πεισμάτωσα και ξεκίνησα πρώτος: «Έκανα τόσα χιλιόμετρα και δεν θα δούμε την όαση; Όχι, θα συνεχίσουμε…». Έτσι, με πόδια κάτω και σταθερό γκάζι , παλέψαμε σκληρά μέχρι που φτάσαμε –ευτυχώς χωρίς πτώση– στο κέντρο της όασης.

Στον δρόμο C211 για την όαση

Οικισμός όασης Κσαρ Γκιλάν

Δρόμος προς το κέντρο της Όασης

Καταφύγιο ζωής για τους ντόπιους νομάδες, η όαση Κσαρ Γκιλάν αποτελεί έναν μοναδικό τουριστικό προορισμό της νότιας Τυνησίας. Παρόλο που οι κάτοικοι ζουν χάρη στην κτηνοτροφία (πρόβατα) και την γεωργία (χουρμαδιές),η τουριστική ανάπτυξη της όασης υπήρξε ραγδαία και βελτίωσε αρκετά το βιοτικό επίπεδο των ντόπιων.

Στα όρια της όασης υπήρχαν τρία κάμπινγκ, αρκετοί ξενώνες αλλά και ένα ξενοδοχείο πολυτελείας. Οι δραστηριότητες που πρότειναν οι ντόπιοι ήταν πολλές και απολαυστικές . Ενοικίαση τετράτροχων οχημάτων (quad), βόλτα με καμήλες ή άλογα, τριήμερες περιπέτειες στην έρημο, αλλά και στιγμές χαλάρωσης στην μικρή λίμνη και τα μαγαζιά-παράγκες που την κύκλωναν.Αμέσως νοικιάσαμε 3 τετράτροχα και ξεχυθήκαμε στην έρημο. Με την συνοδεία ενός ντόπιου οδηγού, ακολουθήσαμε μια διαδρομή με αμμόλοφους και παίξαμε σαν μικρά παιδιά ντριφτάροντας πάνω στις αμμώδεις θίνες. Λίγη ώρα αργότερα, βρεθήκαμε στα ερείπια ενός ρωμαϊκού οχυρού (Tisavar), όπου σταθήκαμε για λίγα λεπτά να απολαύσουμε την σιωπή της ερήμου.

Το παιχνίδι όμως έφτασε δυστυχώς στο τέλος του, τα χιλιόμετρα που έπρεπε να διανύσουμε μετά την Κσαρ Γκιλάν ήταν πολλά…. Πίσω στις μοτοσικλέτες, φορτώσαμε τις αποσκευές και αποχαιρετήσαμε με ανάμεικτα συναισθήματα τον επίγειο παράδεισο Κσαρ Γκιλάν! Πόδια κάτω , σταθερό γκάζι , ανάποδα τιμόνια και η όαση πέρασε στο παρελθόν του ταξιδιού μας...

Ιαματική λίμνη στην όαση Κσαρ Γκιλάν

Ρωμαϊκό Οχυρό Tisavar

Καθοδόν για την Ματμάτα, την πόλη των τρωγλοδυτών, η ζέστη ήταν αφόρητη. Ο ήλιος βρίσκονταν στο ζενίθ και εμείς είχαμε να διανύσουμε περίπου 125 χλμ. μέσα σ’ ένα άνυδρο τοπίο (μέσω του οδικού άξονα C211/C104) για βρεθούμε στο νέο μας προορισμό. Η Ματμάτα είναι μια πόλη βερβερίνων, χτισμένη σε υψόμετρο 650 μ. νότια του Κάμπις. Είναι ο γνωστότερος τρωγλοδυτικός οικισμός της Τυνησίας, καθώς τα σπίτια των κατοίκων είναι σκαμμένα μέσα στο υπέδαφος της γης. Οι τεχνητές κατοικίες έχουν την ιδιότητα να προστατεύουν τους ενοίκους από την ζέστη του καλοκαιριού, αλλά και το κρύο του χειμώνα. Η θερμοκρασία που επικρατεί στο εσωτερικό τους αγγίζει τους 17 βαθμούς Κελσίου όλο τον χρόνο.

Κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1960, τα μεγαλύτερα σπήλαια-σπίτια μετατράπηκαν σε ξενοδοχεία, ενώ αρκετά είναι εκείνα που ακόμα κατοικούνται, διαιωνίζοντας έτσι την τοπική μακραίωνη οικιστική παράδοση. Παρεμπιπτόντως, ο δημιουργός του «Πολέμου των Άστρων», ο γνωστός George Lukas, εμπνεύστηκε από τις υπόγειες κατασκευές της Ματμάτα και γύρισε αρκετές σκηνές της ταινίας μέσα σ’ αυτά τα σπίτια - σκηνικά από την περίοδο των γυρισμάτων υπάρχουν ακόμα στην περιοχή.

Ματμάτα

Ματμάτα, τυπικό τρωγλοδυτικό σπίτι

Δρόμος C104 προς Ματμάτα

Η διαμονή μας έγινε σ’ ένα ξενοδοχείο της περιοχής με 20 ευρώ την βραδιά, το φαγητό εντός του ξενοδοχείου κόστισε μόλις 4 ευρώ το άτομο, ενώ η φιλοξενία που δεχθήκαμε από τους ντόπιους ήταν εξαιρετική. Η Ματμάτα αποτέλεσε τον επίλογο του οδοιπορικού μας στον νότο της Τυνησίας . Μετά την επίσκεψή μας στο τοπικό σπήλαιο-Μουσείο, φορτώσαμε τις μοτοσικλέτες μας και ξεκινήσαμε την επιστροφή προς τα βόρεια της χώρας .

Η διαδρομή μέχρι την Σους ήταν 330 χλμ. Από την Ματμάτα κατευθυνθήκαμε για τελευταία φορά νότια προς την Μεντενίν, περνώντας από γραφικά χωριά και άγρια ορεινά τοπία, ενώ στο βάθος του ορίζοντα ατενίζαμε την Μεσόγειο θάλασσα. Ο κύκλος των 100 χλμ. που πραγματοποιήσαμε πραγματικά άξιζε, με αποκορύφωμα το χωριό Τουζάν που ήταν κτισμένο αμφιθεατρικά και χωριζόταν στα δύο από ένα φαράγγι.

Η διαδρομή μας στα νότια της χώρας ολοκληρώθηκε στην πόλη Μαντανίν (Μedenine), την μεγαλύτερη νοτιότερη πόλη της χώρας. Στο παρελθόν αποτελούσε σημαντικό εμπορικό κέντρο προσελκύοντας εμπορικά καραβάνια από όλη την Αφρική. Η ευρύτερη περιοχή είναι επίσης γνωστή για τα ksar (ksar=κάστρο), οι οχυρωμένοι βερβέρικοι οικισμοί που είναι χτισμένοι κυκλικά γύρω από μια αυλή με καλά κρυμμένη την είσοδό τους. Γνωστότερο όλων το κσαρ Ουλέντ Σουλτάν , ένα οχυρωμένο χωριό που έχει διατηρηθεί στην αρχική μορφή του.

Τουζάν, στιγμές ξεκούρασης

Τουζάν

Τυνησιακός Νότος , στο βάθος η Μεσόγειος θάλασσα

Αφού ρίξαμε για τελευταία φορά μια ματιά στον σαγηνευτικό τυνησιακό νότο, ξεκινήσαμε να ανηφορίζουμε οδηγώντας στον κεντρικό άξονα της Τυνησίας Ρ1, την μοναδική οδική αρτηρία που συνδέει την Τύνιδα με τον νότο! Η παραθαλάσσια «εθνική καρμανιόλα» της Τυνησίας φιλοξενούσε χιλιάδες αυτοκίνητα, φορτηγά και τροχήλατες άμαξες, ενώ από τα πολύβουα χωριά που περάσαμε, συναντήσαμε πεζούς, πλανόδιους πωλητές, παζάρια και δεκάδες εστιατόρια-παράγκες με μόστρα τα φρεσκοσφαγμένα αμνοερίφια – ήταν μια πολύωρη και αρκετά κουραστική διαδρομή.

Η οδήγηση μοτοσικλέτας πάνω στον συγκεκριμένο δρόμο απαιτούσε μεγάλη προσοχή, αφού δεν ήξερες αν στο επόμενο χιλιόμετρο θα «φιλιώσουν» με νταλίκα 30ετίας ή αυτοκίνητο του 50, αν θα πατούσες κανέναν ταλαίπωρο που θα διέσχιζε τον δρόμο ή θα εμβόλιζες κάποιο πρόβατο. Το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής από τον νότο προς τον βορά της χώρας ήταν μια λωρίδα ανά κατεύθυνση. Από το παραλιακό θέρετρο Μοναστίρ και την Σους, είχε ευτυχώς δοθεί στην κυκλοφορία ένας νέος υπερσύχρονος δρόμος με τρεις λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση! Το θέμα όμως ήταν να φτάσεις μέχρι εκεί…

Στην μέση της διαδρομής προς την Σους, κάναμε το λάθος να σταματήσουμε για φαγητό σε ένα από τα εστιατόρια-παράγκες, επιλέγοντας αυτό που είχε τον περισσότερο κόσμο. Μεγάλη Πέμπτη λοιπόν και ενώ το Θείο δράμα κορυφώνονταν, εμείς κάναμε Πάσχα με τον χειρότερο τρόπο! Μας τιμώρησε ο Ύψιστος!

Τσιγκέλια ...στον δρόμο Ρ1

Η σκηνή αξέχαστη: αρνιά κρεμασμένα στα τσιγκέλια περίμεναν να πέσουν στην θράκα και στην συνέχεια στα στομάχια των πεινασμένων ηλιοκαμένων Τυνήσιων, οι σταγόνες από το αίμα των σφαχτών είχαν σχηματίσει μικρές κόκκινες λίμνες, η δυσοσμία έντονη, οι μύγες έκαναν πάρτι … το τέλειο μέρος για να πάθεις δηλητηρίαση. Αφού φάγαμε και ζητήσαμε κατόπιν τον λογαριασμό, ήρθε ένας τύπος με ματωμένη κελεμπία και μας λέει ορθά-κοφτά …70ευρώ !! Ούτε ολόκληρο αρνί να είχαμε φάει! Μετά από έναν επικό καυγά, δώσαμε τελικά 30 ευρώ και φύγαμε νευριασμένοι, στολίζοντας με τα απαραίτητα «γαλλικά» τον ιδιοκτήτη και το προσωπικό!

Ο ήλιος είχε ξεκινήσει την κάθοδο του στον ορίζοντα, μπροστά μας είχαμε ακόμα δύο ώρες φως. Αφού προσπεράσαμε την πολύβουη πόλη Σφάξ, συνεχίσαμε βόρεια προς την πόλη Ελ Τζεμ, που φιλοξενεί ένα επιβλητικό ρωμαϊκό αμφιθέατρο, το τρίτο μεγαλύτερο στον Κόσμο και το πιο καλοδιατηρημένο ρωμαϊκό απομεινάρι στην Αφρική. Η πόλη Ελ Τζεμ, που συμμάχησε στο πλευρό της Ρώμης κατά τον Γ’ Καρχηδονιακό πόλεμο, μετά την πτώση της Καρχηδόνας απέκτησε την ελευθερία της και αποτέλεσε μια από τις πλουσιότερες πόλεις της Ρωμαϊκής Αφρικής. Οι σημερινοί κάτοικοί της ζουν στους ρυθμούς των μονομάχων, μιας και το μνημείο της ρωμαϊκής αρένας αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους τουρίστες που επισκέπτονται την χώρα.

Ελ Τζεμ

Στοά των Λιονταριών , Ελ τζέμ

Αρένα , Ελ Τζεμ

Από την Ελ Τζέμ συνεχίσαμε βορειότερα για την Σους , την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Τυνησίας, όπου και διανυκτερεύσαμε κατάκοποι . Η αναζήτηση ξενοδοχείου δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Έπειτα από μια μικρή οδύσσεια, βρήκαμε ένα τρίκλινο δωμάτιο σ’ ένα άθλιο ξενοδοχείο 3 αστέρων που κόστιζε 80 ευρώ την βραδιά, ενώ για κάτι πιο αξιοπρεπές το κόστος διπλασιάζονταν! Σε περίπτωση πάντως που μείνετε στην Σους, καλύτερα να έχετε εξασφαλίσει εκ των προτέρων την διαμονή σας ή ακόμα καλύτερα να μείνετε στην κοντινή πόλη Μοναστίρ, όπου τα καταλύματα είναι φθηνότερα.

Η Σους είναι μια πόλη με μεγάλη ιστορία. Ιδρύθηκε από τους Φοίνικες τον 9^ο αιώνα π. Χ. , υπήρξε η ναυτική βάση του Αννίβα και αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες πόλεις κατά την διάρκεια των Καρχηδονιακών πολέμων. Στις μέρες μας η Σους είναι ένα δημοφιλές τουριστικό θέρετρο. Τα πιο σημαντικά αξιοθέατά της βρίσκονται μέσα στην Μεντίνα, όπως το Μεγάλο Τζαμί του 9^ου αιώνα, τα παζάρια και τα παλαιοπωλεία, τα καφενεία και οι μικρές βιοτεχνίες υποδημάτων, τα παραδοσιακά σπίτια με τα παράθυρα των γυναικών και τις τεράστιες πόρτες, την οδό ελ-Αγκλαμπα (τον γραφικότερο δρόμο της Μεντίνας), αλλά και το Ριμπάτ, ένα μικρό φρούριο που χρονολογείται από την εποχή των Αγκλαβίδων (787μ. Χ.). Η έξοδος από την κεντρική πύλη της Μεντίνας οδηγεί στην πλατεία Φαρχάτ Χασέντ, που αποτελεί το κέντρο της Σους - από εδώ ξεκινούν οι κυριότεροι δρόμοι της πόλης. Είναι ένας δημοφιλής τόπος συνάντησης για τους νέους και είναι πάντα γεμάτος με πλανόδιους πωλητές.

Είσοδος στην Μεντίνα της Σους

Ριμπάτ, Φρούριο στην Σους

Εδώ συναντήσαμε και τον Αχμέτ, έναν μεσήλικα ο οποίος προσφέρθηκε να μας ξεναγήσει στα «σπλάχνα» της Μεδίνας, εξιστορώντας παράλληλα την ιστορία της ζωής του, που εύκολα θα γίνονταν σενάριο δραματικής ταινίας. Φυσικά, το αποτέλεσμα το αντιλαμβάνεστε… Φιλικός, ευγενικός, γνώστης της ιστορίας του τόπου αλλά και των αξιοθέατων, μας ξενάγησε για περίπου μισή ώρα στα στενά σοκάκια. Και αφού ολοκλήρωσε το «ποίημα», ζήτησε 50 ευρώ από τον καθένα για τις υπηρεσίες που μας πρόσφερε…. «Μα καλά, στο αίμα τους το έχουν!» Με 15 ευρώ έφυγε τελικά ικανοποιημένος. Μάθημα ζωής: στην Τυνησία, το παζάρι είναι φετίχ… παζαρέψτε μέχρι τελικής πτώσης!

ο ξεναγός μας στην Σους

Το οδοιπορικό μας στην αφρικανική χώρα έφτανε σιγά σιγά στο τέλος του. Είχαμε 2 μέρες στην διάθεσή μας να γνωρίσουμε την Τύνιδα και τα προάστιά της, πριν μπούμε ξανά στο σαπιοκάραβο για την ρότα της επιστροφής. Η απόσταση από την Σους στην Τύνιδα είναι σχετικά μικρή, κι έτσι είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε μια στάση στην παραλιακή πόλη Χαμαμάτ, η οποία διαθέτει τις καλύτερες αμμουδερές παραλίες της χώρας, προσελκύοντας πάνω από 500.000 τουρίστες τον χρόνο. Νωρίς το απόγευμα τακτοποιηθήκαμε στο ξενοδοχείο και συζητήσαμε για τα πλάνα της τελευταίας μας βραδιάς στην Τυνησία. Μεγάλη Παρασκευή, όμως, έπρεπε να εκκλησιαστούμε και να ζητήσουμε άφεση αμαρτιών για τις ατασθαλίες της προηγούμενης μέρας (βλέπε αρνί) .

Χαμαμάτ

Λίγο μετά τις 8 το βράδυ, φτάσαμε έξω από τον Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Γεωργίου που βρίσκεται στην καρδιά της πόλης, στην οδό Ρώμης. Την βαριά μεταλλική πόρτα άνοιξε ο νεωκόρος του ναού, που έκπληκτος μας ρώτησε: «Έλληνες είστε; Βάλτε μέσα τις μοτοσικλέτες». Στο εσωτερικό του ναού η λειτουργία του επιταφίου ήταν σε εξέλιξη, με τους λιγοστούς Έλληνες μετανάστες να δακρύζουν ψάλλοντας παράλληλα με τους ιερείς. Η ατμόσφαιρα κατανυκτική, τα συναισθήματα έντονα. Μετρημένες δέκα ψυχές παρακολουθούσαν με κατάνυξη την θεία λειτουργία ρίχνοντας παράλληλα κοφτές ματιές στα πρόσωπα των τριών ανθρώπων με τα κράνη. Ήταν όντως παράξενο το γεγονός ότι σε μια μουσουλμανική χώρα ηχούσε στα αυτιά μας το τροπάριο «η ζωή εν Τάφω».

Για την ιστορία, η Ελληνική Ορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου χτίστηκε το 1862 με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού της βασιλείας του Σαντόκ Μπεη, προκειμένου η Ελληνική κοινότητα της Τύνιδας να έχει δικό της τόπο λατρείας. Αξίζει να αναφέρουμε ότι υπάρχουν άλλες δύο ορθόδοξες εκκλησίες στην Τυνησία, η μια στο νησί Τζέρμπα και η άλλη στην μεγαλούπολη Σφάξ.

Μετά το πέρας της λειτουργίας ανταλλάξαμε ευχές με τους παρευρισκομένους και καταλήξαμε στο ξενοδοχείο για τελευταία φορά, το ταξίδι μας στην χώρα των Αντιθέσεων έφτανε πλέον στο τέλος του.

ναός Αγίου Γεωργίου , Τύνιδα

λειτουργία επιταφίου χοροστατούντος του Μητροπολίτου Καρθαγένης Αλέξιου

Η τελευταία μέρα ήταν αφιερωμένη στην πρωτεύουσα της χώρας την Τύνιδα. Σημαντικό τουριστικό κέντρο της χώρας φιλοξενεί περισσότερους από δύο εκατομμύρια κατοίκους και περιστοιχίζεται από τρεις λίμνες. Η Τύνιδα χωρίζετε στην νέα πόλη με σύγχρονα κτίρια και μεγάλους δρόμους και την Μεδίνα όπου οι επισκέπτες έχουν την δυνατότητα να περιπλανηθούν στα δαιδαλώδη σοκάκια της αγοράζοντας τοπικά προϊόντα εξασκώντας την τέχνη του παζαριού!

Το κέντρο της πόλης θεωρείται η λεωφόρος Χαμπίμπ Μπουργκίμπα και η πλατεία Ανεξαρτησίας. Στις εσχατιές της πόλης βρίσκεται και το μουσείο Μπαρντό με τα περίφημα Ρωμαϊκά ψηφιδωτά και τα ελληνιστικά ευρήματα του ναυαγίου της Μαχντία, πρόσφατα έγινε και η τρομοκρατική ενέργεια του ISS στέλνοντας στον θάνατο 20 τουρίστες που απλά θαύμαζαν τα εκθέματα του μουσείου. Η ενέργεια αυτή των ισλαμιστών έστειλε για δεύτερη φορά μέσα σε λίγα χρόνια την Τυνησία στα τάρταρα, δύσκολα πλέον θα ανακάμψει η τουριστική βιομηχανία της χώρας .

Μοναδική είσοδος στην Μεντίνα της Τύνιδας

Από την πρωτεύουσα κατευθυνθήκαμε ανατολικά προς την Καρχηδόνα όπου υπάρχουν διάσπαρτα τα ερείπια της αρχαίας πόλης της περίφημης αποικίας των Φοινίκων και των Ρωμαίων χτισμένη το 814π.Χ.. Το προάστιο αυτό της Τύνιδας είναι από τα πλέον πλούσια της χώρας , τεράστιες υπερπολυτελείς βίλες, περιποιημένοι δρόμοι και αρκετή αστυνόμευση σου δίνουν την εντύπωση πως βρίσκεσαι σε κάποια Ευρωπαϊκή χώρα παρά σε Αφρικανική. Το παράλογο είναι πως ακόμα και μέσα στις αυλές των σπιτιών-παλατιών διακρίνονται ερείπια από την πάλαι ποτέ μεγάλη Καρχηδόνα…

Ερείπια κατοικιών της Καρχηδόνας

Συνεχίσαμε την πορεία μας ανατολικά προς το ανδαλουσιανό ψαροχώρι Σίντι Μπου Σαιντ με τις επιβλητικές κάτασπρες κατοικίες με τα μπλέ παράθυρα, τα μικρά γραφικά σοκάκια και την πανοραμική θέα προς την Μεσόγειο. Το χωριό ιδρύθηκε τον 16^ο αιώνα από Μουσουλμάνους πρόσφυγες οι οποίοι άφησαν τις εστίες στους στην Νότια Ισπανία διωκόμενοι από τους καθολικούς μονάρχες. Τα κατάλευκα σπίτια με τους εντυπωσιακούς χρωματισμούς και τις πολύχρωμες γλάστρες σου δίνουν την αίσθηση πως βρίσκεσαι σε κυκλαδίτικο χωριό παρά σε αφρικανική χώρα! Στο Σίντι μπου Σαιντ απολαύσαμε τον καφέ μας συνοδευόμενο από ναργιλέ στο πάτωμα του παραδοσιακού καφενείου Café des Nattes ρίχνοντας την αυλαία στο οδοιπορικό μας.

Σίντι Μπου Σαίντ

caffe des Nattes

H προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης του πλοίου ήταν στις 1210 το βράδυ λίγο μετά την ανάσταση του Θεανθρώπου μόνο που αντί για πολύχρωμα πυροτεχνήματα , κόκκινα αυγά και ευχές, βρεθήκαμε μαντρωμένοι για 5 ώρες σε ένα χώρο "αναμονής" περιμένοντας να ανοίξουν οι μπουκαπόρτες του πλοίου- το πλοίο σάλπαρε στις 4 το πρωί…

Οι 31 ώρες που μας χώριζαν από τις Ευρωπαϊκές ακτές πέρασαν δύσκολα. Την Κυριακή που η χριστιανοσύνη γιόρταζε το Άγιο Πάσχα με αρνιά και κοκορέτσια εμείς ήμασταν κλεισμένοι στην καμπίνα του σαπιοκάραβου , στρώσαμε το Πασχαλινό τραπέζι που αντί για βουκολικά προϊόντα περιείχε ζαμπονάκι, γίγαντες και ντολμάδες , τσουγκρίζαμε αντί για κόκκινα αυγά δυό μπύρες και αφεθήκαμε στις όμορφες στιγμές που ζήσαμε τις προηγούμενες 7 μέρες στην χώρα του γιασεμιού και των οάσεων.