MOTOtaxidiotis: Στην πολιτεία του Μυστρά

Κείμενο / φωτογραφίες : Δημήτρης Κατσούλας

«Βουνίν εύρε παράξενο, απόκομμα εις όρος. Κάστρον εποίκεν αφηρόν, Μυ(ζη)θράν ονομασέν το» Χρονικό του Μωρέως

Μόλις έξι χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Σπάρτης, στις ανατολικές πλαγιές του όρους “Ζυγός του Μελιγού” (Φράγκικη ονομασία του Ταΰγετου) ο ταξιδιώτης αντικρίζει τα ερείπια της Βυζαντινής πρωτεύουσας του Μοριά, την πολιτεία του Μυστρά.

το ταξίδι στον χρόνο ξεκινά , αιώνες πριν, όταν η Ελλάδα βρίσκονταν υπό την κατοχή των Φράγκων. Το ημερολόγιο γράφει 1249 μ.Χ. , ο πρίγκιπας της Αχαΐας, ο Γουλιέλμος Β’ Βιλλαρδουίνος και οι ακόλουθοι του είχαν ήδη ξεκινήσει την ανοικοδόμηση του κάστρου στην κορυφή υψώματος στις πλαγιές του Ταϋγέτου, το σχήμα του οποίου είχε κωνοειδή μορφή. Λόγω αυτού πήρε το όνομα Μυζυθράς ή Μυστράς ( μοιάζει με μυτζήθρα κρεμασμένη για στέγνωμα).

Δέκα χρόνια αργότερα όταν οι Φράγκοι ηττήθηκαν, το κάστρο παραχωρήθηκε στον βυζαντινό αυτοκράτορα Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγο.

Σίγά σιγά οι Λακεδαιμόνιοι γείτονες εγκαθίστανται γύρω από τον λόφο του κάστρου δημιουργώντας μια νέα συνοικία, η οποία και οχυρώνεται με τείχη . Από το 1308 μέχρι τα μέσα του 14ου αιώνα ο Μυστράς γίνεται η πρωτεύουσα της Βυζαντινής Πελοποννήσου, το ονομαστό «Δεσποτάτο του Μωρέως» με συνετούς όπως ο Καντακουζηνός , ο Θ. Β΄ Παλαιολόγος αλλά και ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου ο Κωνσταντίνος ο Β’ Παλαιολόγος.

Αργότερα το 1460 Παραδόθηκε στους Τούρκους… και κάπου εκεί ξεκινά η παρακμή. Κατά την επανάσταση του 1821 λεηλατήθηκε από τους Αιγύπτιους του Ιμπραήμ και μέχρι το 1840 σχεδόν ερημώθηκε.

Οι τελευταίοι κάτοικοι εγκατέλειψαν την καστροπολιτεία το 1953 μετά την απαλλοτρίωση του χώρου από το Ελληνικό κράτος.
Το 1989 , ο Μυστράς μπήκε στον κατάλογο της Παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco.
Για τους Έλληνες αποτελεί το σημαντικότερο Βυζαντινό μνημείο της Χώρας ενώ για τους ιστορικούς αποτελεί πολύτιμη πηγή πληροφοριών των δύο τελευταίων αιώνων του Βυζαντίου.

Μονή Παντάνασσας

Το ταξίδι στο χρόνο συνεχίστηκε , με την χρονοκάψουλα να μεταφέρει τους επιβάτες της ακόμα πιο πίσω στον χρόνο, στην Σπάρτη του Λεωνίδα.

Στην πόλη-κράτος που ήταν χτισμένη στις όχθες του Ευρώτα. Είναι παγκοσμίως γνωστό πως η στρατιωτική δύναμη των Σπαρτιατών , ο ηρωισμός τους και η πειθαρχία τους ήταν υποδειγματική , αλήθεια υπάρχει άνθρωπος στον δυτικό κόσμο που δεν γνωρίζει τον άθλο των 300 Σπαρτιατών και του βασιλιά Λεωνίδα κατά των στρατευμάτων του Ξέρξη?
Το άγαλμα του Λεωνίδα στην άκρη της πόλης βρίσκεται εκεί για να μας θυμίζει το παρελθόν , όμως ο αρχαιολογικός χώρος της Σπάρτης δεν μαρτυρά τίποτε από την ισχυρή πόλη των Σπαρτιατών. Είναι απλά ερειπωμένος και λαβωμένος από την άγνοια και την αστυφιλία .

Το αρχαίο θέατρο , ένα οικοδόμημα που θεωρείται πως ήταν μοναδικό στην Αρχαία Ελλάδα , είχε χωρητικότητα 17 χιλιάδων ατόμων , η σκηνή του ήταν ξύλινη και κινητή για να αποθηκεύονταν τα σκηνικά μετά πέρας των παραστάσεων σε κλειστό χώρο.
Αυτό το μεγαλοπρεπές οικοδόμημα είναι πλέον σε άθλια κατάσταση!

Στον χώρο της ακρόπολης , υπάρχουν λείψανα καταστημάτων , το κυκλικό οικοδόμημα αγνώστου προορισμού αλλά και τα ερείπια με Βασιλικής εκκλησίας των Βυζαντινών χρόνων ( 10μ.Χ ).
Η αποκάλυψη όλων αυτών ξεκίνησε το 1910 από την Αγγλική Αρχαιολογική σχολή , ενώ στις αρχές του 1990 , ογδόντα χρόνια μετά έγιναν κάποιες ανασκαφές κυρίως στην θέση του θεάτρου.

τέλος ολοκληρώνετε το ταξίδι στον χρόνο με την επίσκεψη στο μουσείο της Σπάρτης.
Το μουσείο αποτελεί το πρώτο ελληνικό μουσείο που χτίστηκε σε επαρχιακή πόλη.
Ο επισκέπτης θα δει εκθέματά που χρονολογούνται από τα αρχαϊκά ως τα ρωμαϊκά χρόνια και προέρχονται από τους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής, μην το αγνοήσετε!